Sayı | Ausgabe: 269, 13.03.2024 | Gelecek sayı | Nächste Ausgabe: 10.04.2024

14.04.2021

Yaşamımızı devam ettirmemiz, sağlığımızı korumamız için dışarıdan almamımız gereken pek çok vitamin, mineral ve aminoasitler var. Bunları maalesef vücudumuzda üretemiyoruz ve eksikliğinde pek çok hastalık baş gösteriyor. Bu nedenle bu maddelere esansiyel/elzem diyoruz.Yaşamımızı devam ettirmemiz, sağlığımızı korumamız için dışarıdan almamımız gereken pek çok vitamin, mineral ve aminoasitler var. Bunları maalesef vücudumuzda üretemiyoruz ve eksikliğinde pek çok hastalık baş gösteriyor. Bu nedenle bu maddelere esansiyel/elzem diyoruz.Yağlar insan vücudunun asıl yakıt kaynağı, hücrelerin zarını oluşturan, sinir sisteminin çalışması için çok önemli bir maddedir. Yağların içinde de en önemli olanı Omega-3, kan pıhtılaşmasında, kan damarlarının gerektiğinde genişleyip büzüşmesinde, hormonların dengesinde en önemli baş rol oyuncusudur.Omega-3 ismi nereden geliyor? Omega, yunan alfabesinde son harftir. Yağların sınıflandırılmasında kullanılan bu harflendirmeye göre, Omega-3 denilen yağ asidi, yani yağın en küçük birimi, içinde pek çok doymamış karbon atomu bulundururken, en son doymamış karbon atomu sondan üçüncüde bulunuyor. Omega-6 ise; sondan altıncı karbona kadar hepsi doymuş, altıncı karbonu doymamış yağ asidi demek. Yani isimlendirme bu yağ asidinin yapısıyla alakalı. Bizim vücudumuz için önemli olan ise; bu Omega 3 ve 6’nın dengeli bir şekilde olması. Omega 6 yağ asidi doğada çok bol bulunuyor. Omega 6’yı gıdalardan, ihtiyacımız olanından fazlasını alabiliyoruz ama Omega 3 için ayrıca takviye gerekebiliyor. Peki Omega-3, neden balık yağı diye adlandırılıyor? Bunun nedeni, balık etinde Omega 3 yağ asidinin çok olması, dolayısıyla, balık yağı alınınca doğal olarak Omega 3 açısından zengin bir gıda alınmış olmasından ka lanıyor. Bu nedenle, balık yağı kapsülleri ya da şuruplarında Omega 3 var ama birebir aynı şeyler değil.Balık yağı ya da Omega 3 takviyesi alırken, içeriğine çok dikkat etmek gerekli. Çünkü, balık yağının içerisinde ne kadar aktif olarak Omega 3 olduğu, o ürünün ne kadar faydalı olduğu mutlaka araştırılmalıdır. Örneğin, 1000 mg balık yağı içeren iki kapsülden biri diğerinden daha fazla miktarda saf Omega 3 yağ asidi içerebilir. Bu yağ asitleri de kutunun üzerinde ALA, EPA ve DHA olarak belirtilir.Peki ALA, EPA ve DHA nedir? Omega 3 yağ asidini içeren pek çok yağdan, bizim en sık karşılaştığımız, beslenme ile vücudumuza Omega 3 aldığımız kaynaklardır. ALA (alfa-linolenik asit) çoğunlukla bitkisel gıdalarda, EPA (eikosapentaenoik asit)  ve DHA (dokosahekssaenoik asit)  ise yağlı balıklar, balık yağları ve krill yağlarında bulunur.ALA, genellikle enerji kaynağı olarak kullanılır. Besinlerden alınan en yaygın omega-3 olmasına rağmen vücutta kullanılabilmesi için önce EPA’ya, sonrasında da DHA’ya dönüştürülmesi gerekir. Ancak bu dönüşüm oranı insanlarda yetersizdir. Bu yüzden ALA, hiçbir zaman tek omega-3 kaynağı olarak kullanılmamalıdır.EPA: Bunların en önemlisi eikosanoid denilen sinyal molekülleri oluşturmak için kullanılmasıdır. Bu moleküller, vücuttaki iltihaplanmanın azalmasını sağlar. Ayrıca EPA’nın belirli ruhsal sorunlara, özellikle de depresyona karşı etkili olduğu bulunmuştur. Omega-3 almadaki asıl neden  kalp ve damar sağlığını korumak, trigliserid seviyesini düşürmek, kanı inceltmek, damarları korumaksa EPA içeriği yüksek bir Omega 3 desteği almalısınız.DHA: İnsan vücudundaki en önemli omega-3 yağ asididir. Beyin, gözün retina tabakası, sinir sistemi, yani tüm vücudun ana yapı malzemesidir. Bu nedenle de çok önemlidir. Eğer beyin gelişimini destekleme, dikkat ve bellek güçlendirme, gözün yapısını güçlendirme gibi amaçlarla Omega 3 almak istiyorsanız, DHA bakımından yüksek Omega 3’leri tercih etmelisiniz. Özellikle hamileler, çocuklar ve yaşlıların beyin foksiyonlarını artırmak, daha sağlıklı sinir sistemleri olmasını sağlamak için DHA içeriğine çok dikkat edilmelidir.ALA içeren gıdalar; Lahana, ıspanak, semizotu, soya fasulyesi, avokado, ceviz, keten tohumu, chia tuhumu vb.EPA ve DHA içeren gıdalar: Ringa balığı, somon, yılan balığı, karides ve mersin balığı gibi yağlı balık ve kabuklu deniz ürünleri, otla beslenen hayvanlardan elde edilen et ve süt ürünleri, Omega-3 bakımından zenginleştirilmiş yumurtalar vb.Omega 3 takviyesi almak istediniz. Peki hangi Omega 3? Öncelikle hangi Omega türevi içerdiğine bakmak gerekli. Yeterli miktarda EPA ve DHA içermeli. Bu yağ asitlerinin miktarlarını mutlaka kontrol etmelisiniz. Ayrıca bu yağ asitlerinin hangi formda bulunduğu da önemli. Daha iyi emilim için, EE (etil esterler) yerine FFA (serbest yağ asitleri), TG, rTG (trigliseritler ve yenilenmiş trigliseritler) ve PL (fosfolipitler) formunda olanları tercih edin. Sertifikalarına, yapılmış kontrollerine, üretimin bağımsız kuruluşlar tarafından denetlenip denetlenmemesine mutlaka dikkat edin. Bu sayede, temiz, güvenilir bir ürün alabilirsiniz. Kutunun üstünde yazanla içeriğinin aynı olmasını ancak bu şekilde garanti edebilirsiniz. Ayrıca, sürdürülebilir yöntemlerle elde ettiklerinden de emin olun. Her zaman olduğu gibi, bu takviyede de öncelikle doktorunuza danışmanızı, gerekli görülürse kan tahlili yaptırarak, ihtiyacınız olan miktarı doktorunuzla belirlemenizi öneriyorum. Doktorunuza veya eczacınıza danışmadan hiçbir takviyeyi kullanmayın. Faydadan çok zararı olmasın.Herkese sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir bahar diliyorum.Soru, görüş ve önerileriniz için mail yollayabilirsiniz.Sağlıkla kalın...

Köşe Yazarları | Autoren
Köşe Yazarları | Autoren