Dünya İklim Konferansı 2023

17.01.2024

Yaklaşık 200 ülkeden temsilciler Dubai'de düzenlenen COP28 dünya iklim konferansında iki hafta boyunca çevre ve iklimin korunmasını tartıştı. Uzun bir tartışma ardından bir sonuç bildirgesi üzerinde anlaşmaya vardılar. Önemli konulardan biri fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjilere geçişti.Yaklaşık 200 ülkeden temsilciler Dubai'de düzenlenen COP28 dünya iklim konferansında iki hafta boyunca çevre ve iklimin korunmasını tartıştı. Uzun bir tartışma ardından bir sonuç bildirgesi üzerinde anlaşmaya vardılar. Önemli konulardan biri fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjilere geçişti.
Fosil yakıtlardan uzaklaşmakKüresel toplum ilk kez, en azından kağıt üzerinde, kömür, petrol ve gazı aşamalı olarak terk etmeyi taahhüt etti. Devletler fosil yakıtlardan uzaklaşma konusunda mutabık kaldılar, ancak birçok devlet tarafından talep edilen aşamalı kesintiden bahsedilmiyor. Kararda "enerji sistemlerine" atıfta bulunuluyor, bu da anlaşmanın kapsamı konusunda tartışmalara yol açabilir. Buna ek olarak, karar uluslararası hukuk kapsamında bağlayıcı değildir. Hiçbir ülke bunu uygulamaya zorlanamaz. Petrol, gaz ve kömürün aşamalı olarak kullanımdan kaldırılmasına ilişkin anlaşmazlık, iki hafta süren konferansın düğüm noktalarından biriydi. Diğerlerinin yanı sıra Suudi Arabistan petrol devleti buna karşı çıkmıştı.
Yenilenebilir enerjilerin yaygınlaştırılmasıÜlkelerden 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitelerini üç katına çıkarmaları istenmektedir. Aynı dönemde enerji verimliliğinin de iki katına çıkarılması öngörülüyor. Kararda emisyonların azaltılması için nükleer enerji de dahil olmak üzere bir dizi başka seçenekten de bahsedilmektedir. Ayrıca iklime zarar veren CO2'nin atmosferden uzaklaştırılmasına yönelik süreçlerden de bahsedilmektedir. Ancak bu tür teknolojiler henüz büyük ölçekte kullanılmamıştır ve tartışmalıdır.
Tazminat fonuYoksul ülkeler, sel, kuraklık ve fırtınalardan etkilenmeleri halinde gelecekte destek bekleyebilirler. İklim konferansının ilk gününde iklimle ilgili hasar ve kayıplar için bir fon oluşturuldu. Ev sahibi olarak Birleşik Arap Emirlikleri, Alman hükümeti gibi 100 milyon ABD doları taahhüt etti. Dubai'de toplamda yaklaşık 800 milyon ABD doları toplanmıştır. Bu finansal araç uzun zamandır gelişmekte olan ülkelerin istek listesinde yer alıyordu. Şimdiye kadar sadece iklim krizine uyum sağlamak ve emisyonları azaltmaya yönelik projeler için para alabildiler, hasar ve kayıplar için değil. Fon, bir geçiş dönemi için Dünya Bankası'nda bulunuyor.
Küresel hedefDevletler gelecekte iklim değişikliğine uyum için hedefler üzerinde anlaşmaya varmışlardır. Bir dizi hedef belirlenmiştir. Diğer şeylerin yanı sıra, ülkeler tarımı iklim değişikliğine hazırlayacaklar. Sağlık sistemleri de küresel ısınmanın sonuçlarına karşı daha iyi hazırlanmalıdır. Sanayileşmiş ülkeler, 2025 yılına kadar uyum için yoksul ülkelere 2019 seviyesindeki yardım ödemelerini en az iki katına çıkarmaya çağrılmaktadır. Glasgow'daki 2021 iklim konferansında bu tür hedeflerin geliştirilmesine yönelik bir çalışma programı kabul edilmiştir. İklim koruma ile karşılaştırıldığında, küresel ısınmaya anlamlı bir şekilde uyum sağlamak için açıkça ölçülebilir parametreler bulunmadığından bu daha zor olarak değerlendirilmektedir.
Paris AnlaşmasıDubai'de düzenlenen Dünya İklim Konferansının temel amacı Paris Anlaşmasının uygulanmasının bir değerlendirmesini yapmaktı. Bu "First global stocktake" 21 sayfalık nihai belgenin konusunu oluşturmaktadır. Devletlerin mevcut tüm gönüllü taahhütlerinin uygulanması halinde, insanlığın küresel ortalama sıcaklıkta 2.1 ila 2.8 derecelik bir artışa doğru gittiğini göstermektedir. Paris İklim Anlaşmasından önce, bireysel modeller dört dereceye kadar bir artış öngörüyordu. Nihai belgeye göre, küresel ısınmanın daha da azaltılması için küresel sera gazı emisyonlarının 2019 seviyelerine kıyasla 2030 yılına kadar yüzde 43 ve 2035 yılına kadar yüzde 60 oranında "kapsamlı, hızlı ve sürdürülebilir bir şekilde azaltılması" gerekmektedir. Net karbondioksit emisyonlarının 2050 yılına kadar sıfıra indirilmesi hedeflenmektedir.