Alfred Nobel'in en güzel hediyesi “Nobel Ödülleri”

11.10.2023

Dünyada Nobel Ödülü Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine verilmeye başlanan bir ödül olarak biliniyor. Dünya çapında büyük öneme sahip olan bu ödül belirli alanlardaki olağanüstü başarılara takdim ediliyor.Dünyada Nobel Ödülü Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine verilmeye başlanan bir ödül olarak biliniyor. Dünya çapında büyük öneme sahip olan bu ödül belirli alanlardaki olağanüstü başarılara takdim ediliyor.1864 yılında dinamiti bulan Alfred Nobel’in bu buluşu o dönemde çok konuşuldu. Çünkü bu buluş insanlığın yıkım gücünü artırmış büyük acılara yol açmıştı. Alfred Nobel hayatı boyunca bu durumun pişmanlığını yaşadı. Ölürken kurduğu derneğin prestijli bir ödül vermesi vasiyetinde bulundu.Biraz Nobel Ödülü tarihiİlk Nobel Ödülü 1901 yılında verildi. Bu ödüller her zaman prestijli ödüller arasında sayıldı. 1901’den bu yana 98 kez Nobel Barış Ödülü verildi. Martin Luther King, Michael Gorbaçov, Nelson Mandela, Yasel Arafat gibi isimler dünya barışına sundukları katkı dolayısıyla ödül aldı.Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1917, 1944 ve 1963’te 3 kez BM Mülteciler Yüksek Komiserliği de 1954 ve 1981’de 2 kez Barış Ödülü’ne layık görüldü.Günümüzde Nobel Ödülleri İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi ve Norveç Nobel Komitesi tarafından barış, fizik, kimya, edebiyat ve fizyoloji veya tıp alanlarındaki olağanüstü başarılara veriliyor.Adaylar nasıl belirleniyor?İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin üyeleri, üniversite profesörleri, bilim insanları, daha önce ödülü kazananların da aralarında olduğu kişiler ödüle aday gösterebiliyor.Nobel Vakfı kurallarına göre ödül adaylarının 50 yıl boyunca kamuoyuna açıklanmasına. Hiç kimse kendini aday gösteremiyor.Her ödülü en fazla üç kişi kazanabiliyor.Ödülün verilmediği bazı yıllar oldu; çoğunlukla iki dünya savaşı sırasında.Nobel Vakfı kurallarına göre, belli bir kategoride ödülü kimse hak etmiyorsa ödül verilmiyor ve para bir sonraki yıl için saklanıyor.Norveçli yazar Jon Fosse Nobel Edebiyat ödülüne layık görüldüFosse'nin yazdığı oyunlar dünyada en fazla sergilenen oyunlar arasında yer alıyor.1959 doğumlu Fosse'nin 40 oyunu, birçok romanı, denemeleri, çocuk kitapları ve çevirileri bulunuyor.Fosse, 11 milyon İsveç kronu (1 milyon dolar) tutarındaki ödülün de sahibi olacak.Akademi, Fosse'nin "Norveç geçmişinin özünü sanatsal teknikle birleştirdiğini" belirterek, eserlerinde "insanın kaygılarını ve ikilemlerini yansıttığını" vurguladı.Nobel Edebiyat Ödülü önceki yıllarda şu isimlere verildi:2022'de Fransız yazar Annie Ernaux2021'de Tanzanyalı yazar Abdulrazak Gurnah2020'de Amerikalı şair Louise Gluck2006'da Orhan Pamuk, ödülü alan ilk Türk yazar oldu.
Ödül sahipleri ödülleriyle neler yaptı?Marie ve Pierre Curie, 1903’te Nobel Fizik Ödülü sayesinde ellerine geçen parayı bilimsel araştırmalarını ilerletmek için kullandı ve 2006 Nobel Fizik Ödülü kazananı John Mather, parayı vakfına bağışladı.1993'te İngiliz biyokimyacı Richard Roberts, Nobel Tıp Ödülü’nden elde ettiği kazancı kroket oyunu sahasına harcarken, 1993'te ödül alan arkadaşı Phillip Sharp 100 yıllık Neoklasik tarzda bir ev satın aldı.2001’de Nobel Tıp Ödülü’nün kazananı Sir Paul Nurse, kendisine pahalı bir motosiklet satın aldı.2006 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Orhan Pamuk, İstanbul'daki Masumiyet Müzesini kurdu.Geçtiğimiz günlerde, bağımsız Novaya Gazeta gazetesinin Rusya Genel Yayın Yönetmeni Dmitry Muratov, savaş nedeniyle yerinden edilen Ukraynalı çocuklara yardım etmek için Nobel Barış Ödülü madalyasını 103,5 milyon dolarlık rekor bir fiyata açık arttırmayla sattı.