Safra kesesi Hastalıkları ve Belirtileri

12.10.2022

Safra kesesi problemleri genellikle safra kanallarınızdaki, safranın karaciğeriniz, safra keseniz ve ince bağırsağınız arasında dolaşmasına izin veren tüplerdeki tıkanmadan kaynaklanır.Safra kesesi problemleri genellikle safra kanallarınızdaki, safranın karaciğeriniz, safra keseniz ve ince bağırsağınız arasında dolaşmasına izin veren tüplerdeki tıkanmadan kaynaklanır.Safra kesesi, karaciğerin altında bulunan armut biçimli bir organdır. Karaciğer tarafından yağı sindirmek için yapılan bir sıvı olan safrayı depolar. Mide ve bağırsaklar yiyecekleri sindirirken, safra kesesi, safra kanalı adı verilen bir tüp yoluyla safrayı salgılar. Kanal, safra kesesini ve karaciğeri, ince bağırsağa bağlar.Bir şey safra kanallarından safra akışını engelliyorsa, safra keseniz büyük olasılıkla size sorun çıkarır. Bu genellikle bir safra taşıdır. Safradaki maddeler sertleştiğinde safra taşları oluşur. Birçok safra kesesi sorunu, safra kesesinin çıkarılmasıyla iyileşir.Safra Nedir?Safra, yeşilimsi kahverengi bir alkali sıvıdır ve atık ürünler, kolesterol ve safra tuzlarından oluşur. Safra, bir sindirim enzimi değildir, ancak safra tuzu, büyük yağ damlacıklarını emülsifiye ettiği için benzer şekilde işlev görür. Safranın sindirim sistemindeki birincil işlevi, yağları parçalamaktır. Safra kesesinden (depolandığı yer) salgılanır ve daha sonra kolesistokinin adı verilen bir hormona (yiyecek mideden ince bağırsağa girdiğinde salınır) yanıt olarak ince bağırsağa girer. Safra onikiparmak bağırsağına (ince bağırsağın ilk bölümü) girdiğinde, sindirilen yağın sindirilen çözünürlüğünü iyileştirerek sindirilen yağın yanı sıra yağda çözünen vitaminleri de parçalayarak emilimini kolaylaştırır.Safra Kesesi Nedir? Safra Kesesi Nerededir?Safra kesesi, vücudun sağ tarafında karaciğerin hemen altında bulunan küçük, armut biçimli içi boş bir organdır. Safra kesesi, adının kökeni ile bağlantılı olan "safra" olarak da bilinen sıvıyı depolamak için bir rezervuar oluşturur. Safra gerektiğinde kasılan ve safrayı kistik kanaldan zorlayan kaslı bir organdır. Safra kesesinin ana işlevi safrayı (karaciğerde üretilen) depolamak, konsantre etmek ve ayrıca safrayı sindirim sistemine salmaktır. Safra Kesesi Ne İşe Yarar?• Safrayı depolamak ve konsantre etmek için• Safra depolarını boşaltmak ve yeniden doldurmak için bağırsak hormonlarına (kolesistokinin gibi) yanıt vermek• Safra bileşiminin düzenlenmesine katkıda bulunmak (su yüzdesi, safra tuzları ve daha fazlası)• Safranın ince bağırsağa akışını kontrol etmek için• Kasılmak (safra yollarına safra salgılanması)Safra Kesesi HastalıklarıSafra kesesi problemleri genellikle safra kanallarınızdaki, safranın karaciğeriniz, safra keseniz ve ince bağırsağınız arasında dolaşmasına izin veren tüplerdeki tıkanmadan kaynaklanır. En yaygın tıkanma kaynağı safradaki maddeler sertleştiğinde gelişen safra taşlarıdır (kolelitiazis).Yaygın safra kesesi hastalığı türleri:Safra Taşları (Kolelitiazis): Safra taşları; kolesterol, safra pigmentleri, kalsiyum tuzları gibi maddeler safra kesesi ve safra kanallarına geçiş yollarını tıkayan sert parçacıklar oluşturduğunda gelişir. Safra taşları bir kum tanesi kadar küçük veya bir golf topu kadar büyük olabilir.Çoğu zaman safra kesesi taşları semptomlara neden olmaz. Safra taşları, safra kanallarına veya ortak safra kanalına giden kistik kanalı tıkadığında safra, safra kesesinde birikerek basınca, şişmeye ve ağrıya neden olur. Safra kesesi taşlarının neden olduğu ağrıya biliyer kolik denir.Genellikle üst karın bölgesinde veya bazen sırtta sağ kürek kemiğinde oluşur ve kısa bir süre içinde artar.Safra Kesesi İltihabı (Kolesistit): Safra kesesi, safra kesesi taşları veya başka bir tıkanıklık nedeniyle tıkandığında, kolesistit adı verilen safra kesesi iltihabına neden olabilir.Kolesistit, birkaç saat içinde (akut) hızla gelişebilir veya uzun bir süre içinde (kronik) tekrar ortaya çıkabilir. Akut kolesistit aniden başlar ve üst karın bölgesinde tipik olarak 6 saatten fazla süren şiddetli ağrıya neden olur. Tedavi edilmezse, safra kesesi iltihabı şiddetli hale gelebilir.Safra Kesesi Çamuru: Safra, safra kesesinde çok uzun süre kaldığında, mikroskobik safra partikülleri taş oluşturmadan birikebilir bu durum safra çamurunu meydana getirir. Bu safra çamuru sonrasında safra kesesi taşları oluşturabilir veya safra kanallarını tıkayabilir. Safra Kesesi Kanseri: Safra kesesi kanseri nispeten nadir görülen bir hastalıktır. Farklı safra kesesi kanseri türleri vardır. Safra kesesi taşları, safra kesesi kanseri için yaygın bir risk faktörüdür.Safra kesesi kanseri, safra kesesinin iç duvarlarından dış katmanlara ve ardından karaciğere, lenf düğümlerine ve diğer organlara yayılabilir.Safra kesesi kanserinin semptomları, safra kesesi taşı belirtilerine benzer olabilir.Safra Taşı Olmadan Safra Kesesi Ağrısı: Bazen insanlar safra kanalında belirgin bir tıkanma olmadığında safra kesesi ağrısı çekerler. Bu acıya şunlar neden olabilir:• Hassas bir safra yolu veya ince bağırsak• Safra kanalı ile ince bağırsak arasındaki kasın çalışmaması• Kanallardan geçen küçük, tespit edilmemiş safra taşları Safra Kesesi Sorunları İçin Risk Faktörleri• Kadın olmak• 40 yaş ve üzeri olmak• Fazla kilolu ve obez olmak• Yüksek kan kolesterol seviyeleri• Ailede safra taşı geçmişi• Hızlı kilo kaybı• Şeker Hastalığı• Yağ veya kolesterol oranı yüksek veya lif içeriği düşük bir diyet yemek• Hamile olmak• Östrojen içeriği yüksek olan ilaçlar almak• Hareketsizlik Safra Kesesi Rahatsızlıklarının Belirtileri Nelerdir?Safra kesesi rahatsızlıkları benzer semptomları paylaşır. Bunlar şunları içerir:• Ağrı: Safra kesesi sorununun en yaygın belirtisi ağrıdır. Bu ağrı genellikle karnınızın orta ve sağ üst kısmında ortaya çıkar.Hafif ve aralıklı olabilir veya oldukça şiddetli ve sık olabilir. Bazı durumlarda ağrı, sırt ve göğüs dahil vücudun diğer bölgelerine yayılmaya başlayabilir.• Mide bulantısı ya da kusma: Mide bulantısı ve kusma, tüm safra kesesi problemlerinin ortak semptomlarıdır. Bununla birlikte, asit reflü ve gaz gibi sindirim sorunlarına neden olabilir.• Ateş veya titreme: Üşüme veya açıklanamayan ateş, enfeksiyonunuz olduğuna işaret edebilir. Bir enfeksiyonunuz varsa, kötüleşmeden ve tehlikeli hale gelmeden önce tedaviye ihtiyacınız vardır. Enfeksiyon vücudun diğer bölgelerine yayılırsa hayati tehlike oluşturabilir.• Kronik ishal: En az üç ay boyunca günde dörtten fazla bağırsak hareketine sahip olmak, kronik safra kesesi hastalığının bir işareti olabilir.• Sarılık: Sarı renkli cilt veya sarılık, ortak safra kanalında bir tıkanma veya taş belirtisi olabilir. Ortak safra kanalı, safra kesesinden ince bağırsağa giden kanaldır.• Olağan dışı dışkı veya idrar: Açık renkli dışkılar ve koyu renkli idrar, ortak bir safra kanalı tıkanıklığının olası belirtileridir.

Safra Kesesi Problemlerini Önlemek İçin Neler Yapabiliriz?Safra kesesi ağrısına ne iyi gelir? Aşağıdaki öneriler, safra kesesi taşları gibi safra kesesi rahatsızlıkları riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir:• Liflere odaklanın. Kepekli tahıllar, sebzeler ve meyveler gibi lif içeriği yüksek yiyecekler yiyin.• Sağlıklı yağları seçin. Örneğin zeytinyağı ve balık yağları.• Şekerli, yağlı yiyecekleri sınırlayın. Şekeri yüksek, rafine karbonhidrat içeren veya sağlıksız yağ oranı yüksek yiyecekleri sınırlandırmaya çalışın.• Kilonuzu koruyun. Aşırı kilo veya obezite, safra kesesi taşları için bir risk faktörüdür.• Yavaş yavaş kilo verin. Kilo vermeniz gerekiyorsa, yavaş yavaş vermeyi planlayın. Hızlı kilo kaybı safra taşı riskini artırabilir. Haftada 1 veya 2 kilo vermeyi hedefleyin.• Düzenli bir yemek programı tutun. Öğün atlamak veya oruç tutmak safra taşı riskinizi artırabilir.• Egzersiz yapın: Araştırmalar düzenli fiziksel aktivitenin safra taşı riskini azaltabileceğini gösteriyor.Safra Kesesi Rahatsızlıkları TedavisiSemptomlara neden olmayan safra kesesi taşları, gelecekteki olası safra kesesi problemleri için bir uyarı oluşturmakta ve acil tedaviye ihtiyaç duyulmamaktadır.Safra kesesinin semptomlarına veya enfeksiyonlarına neden olan safra kesesi rahatsızlıklarının tedaviye ihtiyacı vardır.Tedavi seçenekleri arasında safra kesesinin cerrahi olarak çıkarılması, safra taşlarını parçalamak için ilaçlar ve enfeksiyonları tedavi etmek için antibiyotikler yer almaktadır. Kolesistektomi olarak bilinen safra kesesi çıkarma işleminde her zaman tercih edilen yöntem olan laparoskopi, cerrahi aletlerin ve küçük bir video kameranın yerleştirildiği birkaç küçük kesi yapılmasını içermektedir